Kütahya Gediz’de Cilt Kanseri Farkındalık Ayı: Erken Teşhis Hayat Kurtarır!

Kütahya Gediz’de Cilt Kanseri Farkındalık Ayı: Erken Teşhis Hayat Kurtarır!

Kütahya’nın Gediz ilçesinde, İlçe Sağlık Müdürü Dr. Ömer Orçun Erdoğan, Mayıs ayının “Cilt Kanseri Farkındalık Ayı” olması vesilesiyle önemli uyarılarda bulundu. Özellikle yaz aylarında artan güneş maruziyeti öncesinde toplumun bilinçlenmesi ve erken teşhisin hayati önemi vurgulandı.

Cildin vücudun en büyük organı olduğunu ve dış etkenlere karşı koruma kalkanı görevi üstlendiğini belirten Dr. Erdoğan, cilt kanserinin derideki hücrelerin anormal çoğalması sonucu oluştuğunu ifade etti. Her cilt değişikliğinin kanser anlamına gelmediğini ancak şüpheli bir durumda vakit kaybetmeden doktora başvurulması gerektiğini dile getirdi.

Cilt Kanseri Riskini Artıran Faktörler ve Korunma Yolları

Dr. Erdoğan, cilt kanseri riskini artıran en önemli çevresel faktörün güneş ışınları, özellikle de ultraviyole (UV) ışınları olduğunu vurguladı. Güneşin en yoğun olduğu 10.00-16.00 saatleri arasında korunmasız kalmanın riski ciddi şekilde artırdığını belirtti. Ayrıca çevresel kirlilik ve zararlı kimyasalların ciltle teması, hava kirliliği, iklim ve coğrafi koşulların da riski etkilediğini ekledi.

Cilt kanserine yakalanma riskini artıran diğer faktörlerin Şiddetli ve uzun süreli güneş maruziyeti, Solaryum gibi yapay UV ışınlarına maruz kalmak, Açık havada uzun süre çalışmak, Özellikle çocukluk döneminde yaşanan şiddetli güneş yanıkları, Ailede ya da bireyde cilt kanseri öyküsü, Açık tenli, kolay çillenen ve güneş yanığı geçiren cilt yapısı, Bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanımı olduğunu vurguladı.

Erken Teşhisin Önemi: Melanom ve Diğer Cilt Kanserleri

Cilt kanserlerinin genellikle güneşe maruz kalan bölgelerde görüldüğünü ancak güneş görmeyen alanlarda da ortaya çıkabileceğini belirten Dr. Erdoğan, erken teşhisin ciddi şekil bozuklukları veya ölüm gibi olumsuz sonuçlardan korunmada hayati önem taşıdığını vurguladı. Bu nedenle düzenli cilt kontrolü yaptırmak ve risk düzeyi hakkında doktora danışmak gerektiğini ifade etti.

Cilt kanserleri genel olarak melanom dışı deri kanserleri ve melanom olmak üzere iki ana gruba ayrılıyor. Melanomun nadir görülmesine rağmen hızlı yayıldığını ve ölüm oranının yüksek olduğunu belirten Dr. Erdoğan, melanomun erken tanısının hayati önem taşıdığının altını çizdi.

Türkiye’de Cilt Kanseri Verileri ve Dünya Sağlık Örgütü’nden Uyarı

Türkiye’de melanom dışı cilt kanserlerinin insidans hızının erkeklerde yüz binde 23,4; kadınlarda ise yüz binde 15,5 olduğunu aktaran Dr. Erdoğan, her yıl yaklaşık 20.000 kişiye melanom dışı cilt kanseri tanısı konulduğunu belirtti. Melanom sıklığının ise erkeklerde yüz binde 1,9; kadınlarda yüz binde 1,2 olup, yıllık melanom vaka sayısının yaklaşık 1.500 olduğunu paylaştı.

Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) özellikle açık tenli bireylerin yoğun UV radyasyona maruz kaldığı toplumlarda melanomun önemli bir halk sağlığı sorunu haline geldiğini ve ülkeleri acil önlemler almaya çağırdığını sözlerine ekledi.

Cilt Kanserinden Korunmak İçin Öneriler ve Kendi Kendine Muayene

Dr. Erdoğan, cilt kanserlerini tamamen önlemenin kesin bir yolu olmasa da, bireylerin bazı korunma yollarını benimseyerek risklerini azaltabileceğini ifade etti:

• Açık havada güvenli güneş koruma yöntemlerini uygulayın.
• Koruyucu giysiler (gömlek, şapka) tercih edin.
• Geniş spektrumlu, yüksek koruma faktörlü güneş kremi kullanın.
• Güneş gözlüğü takarak gözlerinizi ve göz çevresini UV ışınlarından koruyun.
• Zararlı kimyasallardan uzak durun.
• Cildinizi düzenli olarak kontrol edin ve neyin “normal” olduğunu öğrenin.

Kendi kendine cilt muayenesinin önemine de değinen Dr. Erdoğan, ayda bir kez iyi aydınlatılmış bir odada, tam boy aynanın önünde tüm cildin kontrol edilmesini önerdi. Özellikle avuç içleri, ayak tabanları, saç derisi, kulaklar, tırnaklar ve sırt gibi zor görülen bölgelerin dikkatle incelenmesi gerektiğini belirtti.

Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler:

• Yeni oluşmuş veya boyut, şekil, renk değiştirmiş benler, lekeler
• Olağandışı yaralar, kabarıklıklar, izler veya ciltte hissedilen farklılıklar
• Kızarıklık, şişlik, pullanma, düzensizlik, sıvı sızması, kanama
• Kaşıntı, hassasiyet veya ağrı gibi belirtiler

Bu tür değişikliklerin cilt kanseri belirtisi olabileceğini belirten Dr. Erdoğan, gecikmeden bir sağlık profesyoneline başvurmanın hayat kurtarıcı olabileceğini vurguladı.

RECEP BAYSAL