Gediz Sağlık Müdürlüğü’nden Demans Farkındalık Mesajı: Erken Teşhis Hayati Önem Taşıyor

Gediz Sağlık Müdürlüğü’nden Demans Farkındalık Mesajı: Erken Teşhis Hayati Önem Taşıyor

Gediz İlçe Sağlık Müdürlüğü, Dünya Alzheimer Ayı olan Eylül kapsamında demans ve Alzheimer hastalığına ilişkin önemli bir bilgilendirme yayımladı. Açıklamada, dünya genelinde ve ülkemizde giderek artan demans vakalarına dikkat çekilerek, hastalığın erken teşhisi, önlenmesi ve yönetimi konularında farkındalığın artırılması hedeflendi.

Demansın, hafıza bozukluğu, düşünme ve günlük yaşam aktivitelerinde ilerleyici gerileme ile karakterize klinik bir durum olduğu belirtildi. Tüm demans vakalarının yüzde 60-70’ini Alzheimer hastalığının oluşturduğu vurgulandı. Dünya genelinde her 3 saniyede bir kişinin demans tanısı aldığı ve 2050 yılına kadar bu sayının 139 milyona yükseleceği tahmin ediliyor. Türkiye’de ise 65 yaş üzeri bireylerde Alzheimer görülme sıklığının yüzde 5,5 olduğu ifade edildi.

Demans Hakkındaki Önyargılar ve Gerçekler

Sağlık Müdürlüğü, demansın yalnızca hastaları değil, yakınlarını, bakım verenleri ve toplumu fiziksel, psikolojik, sosyal ve ekonomik açıdan etkileyen önemli bir halk sağlığı sorunu olduğuna dikkat çekti. Dünya Alzheimer Raporu 2024’e göre, toplumun %80’i ve sağlık çalışanlarının yaklaşık %65’i demansı yaşlanmanın doğal bir parçası olarak kabul etse de, bunun yanlış bir algı olduğu belirtildi. Ayrıca, demansla yaşayan bireylerin %88’inin ayrımcılığa uğradığı ve halkın üçte birinden fazlasının demans tanısı alması halinde bu durumu gizlemeyi tercih ettiği vurgulandı.

Bu yanlış bilgilerin ve damgalamanın önüne geçmek amacıyla 21 Eylül’ün Dünya Alzheimer Günü, Eylül ayının tamamının ise Dünya Alzheimer Ayı olarak kabul edildiği hatırlatıldı. Bu yılki etkinliklerin sloganı “#AlzheimerıSor, #DemansıSor” olarak belirlendi.

Bilişsel Fonksiyon Kaybı Riski Azaltılabilir

Yapılan açıklama, bilişsel fonksiyon kaybı ve demans gelişme riskinin azaltılabileceğine dikkat çekiyor. Bunun için yetersiz fiziksel aktivite, tütün ve alkol kullanımı, aşırı kilo, sağlıksız beslenme, yüksek tansiyon ve diyabet gibi risk faktörlerinin yanı sıra depresyon, sosyal izolasyon, düşük eğitim seviyesi, bilişsel olarak pasif yaşam tarzı ve hava kirliliği ile etkin mücadele edilmesi gerektiği belirtildi.

Demansın Erken Belirtileri ve Yönetimi

Demansın erken dönemde fark edilebileceği vurgulanarak, hafıza problemlerinden önce duygudurum ve davranış değişiklikleriyle başlayabileceği belirtildi. Yakın zamandaki olayları unutmak, eşyaları kaybetmek, tanıdık yerlerde kaybolmak, problem çözmede zorlanmak gibi belirtilerin erken teşhis açısından hayati önem taşıdığı ifade edildi.

Demans tanısı almış bireylerde ise düzenli fiziksel aktivite, sağlıklı beslenme, tütün/alkol kullanmama, sağlık kontrollerini düzenli yaptırma, hobileri sürdürme ve toplumsal yaşama dahil olma gibi yaşam tarzı düzenlemeleri ile semptomların etkisinin azaltılabileceği bilgisi verildi.

Gediz İlçe Sağlık Müdürlüğü, Bakanlık tarafından yayımlanan “Demanslı Bireylerde Koruyucu Yaklaşımlar” kitabına Genel Müdürlüğün internet sitesinden erişilebileceğini duyurdu. Son olarak, 65 yaş ve üzeri vatandaşların, aile hekimlikleri tarafından demansa yönelik değerlendirildiği ve herhangi bir sorun tespit edilenlerin ileri sağlık merkezlerine yönlendirildiği hatırlatılarak, vatandaşlar çok yönlü yaşlı izlemlerini yaptırmak üzere kayıtlı oldukları aile hekimliği birimlerine davet edildi.